Các Lễ Tục Trong Năm Mới Của Người Chăm Ninh Thuận
Các Lễ Tục Trong Năm Mới Của Người Chăm Ninh Thuận
Hãy cùng Thám Hiểm Ninh Thuận tìm hiểu về những lễ tục đặc sắc của người Chăm.
Theo quan niệm của người Chăm mỗi lễ tục đều phải được thực hiện đúng theo một trình tự nhất định để xua tan mọi điều xấu, chào đón những điều tốt lành mang đến cho mọi người trong năm mới.
Và sau lễ hội cộng đồng, lễ hội chung là phần lễ tục dành riêng cho các gia đình và sau cùng là lễ tục cho từng thành viên trong gia đình.
Tìm Hiểu Lễ Hội Rija Nagar
Đây là lễ hội được xem là tết năm mới của người Chăm diễn ra vào tháng giêng Chăm lịch hàng năm. Và ngày lễ được tổ chức kéo dài 2 ngày dành cho tất cả đồng bào dân tộc Chăm không phân biệt Chăm Awal hay Chăm Ahier
Ngày đầu tiên tổ chức lễ mọi người sẽ cùng phụ giúp để làm nhà lễ gọi là kajang nơi thực hiện nghi thức cúng. Người đại diện trong buổi lễ này là Ông Ka-ing, ông sẽ múa nhập đồng, tay thì cầm roi, cầm mía và dùng quạt để múa các điệu để dâng cúng các vị thần.
Ngày thứ 2 của buổi Lễ diễn ra rất sôi động với phần dâng những lễ vật để cúng thần linh như rượu, trầu, dê luộc, trái cây, hoa đặc biệt là có quả lựu biểu tượng cho Cei Dalim được xem là vị thần đem đến những điều may mắn tốt lành cho mọi người. Buổi lễ được kết thúc với việc tiễn đưa hình nhân biểu tượng thay thế cho dân làng xuống dòng sông với ý nghĩa xua tan đi mọi điều xấu xa, tai ương bỏ hết tất cả mọi điều không hay của năm cũ và mang đến những điều tốt đẹp, bình an, mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, nhà nhà no ấm, hạnh phúc, yên vui trong năm mới.
Lễ Dâng Xôi, Chè
Buổi lễ dâng xôi chè được tổ chức tại một bãi đất trống lớn ở đầu làng để cầu cho mưa thuận gió hòa, bình yên, gia đình sung túc. Mỗi gia đình sẽ chuẩn bị một mâm lễ vật để dâng cũng thần cai quản địa phương, lễ vật bao gồm xôi, chè, hoa quả. Người lớn thì tấp nập chuẩn bị cho mâm dâng lễ được đủ đầy thịnh soạn, còn trẻ em thì rất vui và mong đợi thưởng thức những chén xôi, chè thơm ngon sau buổi lễ. Những mâm chè xôi được bày ra để dâng cúng vô cùng đẹp và bắt mắt với đủ màu sắc màu của đậu, của xôi, của nếp…tất cả tạo nên một bức tranh sống động về ẩm thực người Chăm. Một buổi lễ hòa cùng không khí xóm làng đông vui, náo nhiệt.
Tục Cúng Đất Đầu Năm Mới Của Người Chăm.
Trải qua một năm làm việc chăm chỉ trên mảnh đất thân yêu của mình, người Chăm có tục cúng đất đai trong năm mới với điều ước mong cầu ông bà, tổ tiên, thần linh, thần thổ địa phù hộ một năm mới gặt hái nhiều thành công, mùa màng tươi tốt, đất đai màu mở.
Gia đình sẽ chuẩn bị mâm lễ để cúng bao gồm hai con gà trong đó có một con gà trống và một con gà mái. Gà đem lên đã luộc chín, tất cả các bộ đồ lòng đều được dâng cúng, nước thì dùng làm canh, mâm cũng còn có thêm trầu, cau, trứng vịt, chén lửa, rượu.
Cúng xong thì tất cả mọi người trong gia đình cùng với xóm giềng ngồi lại ăn cơm cùng nhâm nhi, trò chuyện cũng như chia sẻ kinh nghiệm về vụ mùa năm rồi, ai cũng phấn khởi hy vọng một vụ mùa trong năm mới thật bội thu, gia đình ấm no.
Lễ Cúng Gà Đầu Năm
Cúng gà là một trong nhưng nghi thức quan trọng trong cúng lễ đầu năm của người Chăm. Đồng bào dân tộc Chăm vẫn sử dụng lịch pháp 12 con giáp như những đồng bào dân tộc khác bao gồm các con giáp như sau Tikuh (Chuột), Kabauw (Trâu), Rimaong (Hổ), Tapai (Thỏ), Inâ Girai (Rồng), Ula Anail (Rắn), Asaih (Ngựa), Pabaiy (Dê), Kra (Khỉ), Mânuk (Gà), Asau (Chó), Pabuei (Lợn). Một người sinh ra được tính tuổi ứng với con giáp của năm đó. Và tuổi dựa theo con giáp cũng là tuổi để sau này xem ngày cưới hỏi, xây nhà, kinh doanh….
Lễ cúng gà được tổ chức vào đầu năm mới, dựa theo quan niệm xung khắc của con giáp để thực hiện lễ cúng, thành viên nào trong gia đình không hợp tuổi của năm mới thì sẽ tổ chức lễ cúng một thành viên cúng một con gà, lễ cúng nhằm xua tan điều xấu, giải trừ mọi nghiệp xấu, cầu mong mọi điều tốt đẹp sẽ đến với người đó.
Người chủ trì buổi lễ cúng là chức sắc Po Acar mâm gà cúng cùng với trầu cau và chén lửa, là chức sắc Po Acar sẽ đứng ra làm lễ và thực hiện nghi thức cúng Ba ahar mah.
Lễ cúng gà luôn được người Chăm chú trọng họ xem là một lễ cúng không thể thiếu cho các thành viên trong gia đình vào ngày đầu năm mới với hy vọng các thành viên luôn được hưởng những điều tốt đẹp nhất.
